Uit de gemeentelijke dossiers is op te maken, dat hierbij waarschijnlijk alleen de zwaarste gevallen zijn uitgelicht. Wel 230 particulieren vroegen schadevergoeding, voor 393 panden. Elk adres is dan apart geteld [GAW, Secretarie, Inv Nr 3926].
De gegeven vergoedingen lagen bijna allemaal onder de f 1.000 (98%), voor bijna 2/3 nog onder de f 500 (63%). In enkele gevallen werd de claim afgewezen (3%). Vaak waren de aangevraagde bedragen wel wat hoger, dan de toegekende.
Zwaar gehavend werden de Drukkerij Zomer & Keuning ("Vada"), de NH Kerk, de RK Kerk, en het Centraal stadsgebied van Wageningen.
Verder was er blijkbaar, gezien de vergoedingsbedragen, overwegend deelschade. Onder meer voor Oranje Nassau Oord, Steenfabriek "Blauwe Kamer", de Pieter Pauw Stichting (Ziekenhuis "Ziekenzorg"), het gebouw van het Wagenings Studenten Corps, de Sociëteit van de Studentenvereniging "Unitas", en een tweetal scholen.
Aan particulieren werd, naar mijn berekening, een bedrag in de orde van grootte van f 0,5 mln vergoed. Omgerekend naar Euro's van nu, zou dat ruim € 20 mln zijn. De verdeling naar wijken en straten, was als volgt:
Hieruit blijkt, dat behalve de Stad (vooral de Hoogstraat), ook de Berg (vooral de Veerstraat), en het buitengebied Noord (vooral de Dijkgraafse weg) zwaar getroffen werden. Dat roept vragen op, want wat gebeurde er dan in de twee laatste straten ? Voorzover bekend, is daar niet gebombardeerd. Ook werd op dit gebied geen vuur door Nederlandse artillerie afgegeven. Evenmin lijkt het blastschade van Duits geschut geweest te kunnen zijn. Want:
* Volgens de verslagen hebben eigen vliegtuigen alleen doelen verderop bestookt, in de Nude, en bij Dorskamp.
* Er zijn van Nederlandse artillerie geen afgegeven vuren bekend op doelen aan de Veerstraat en de Dijkgraafse weg.
* Duits geschut heeft vermoedelijk vooral O van de Diedenweg gestaan. Dus hooguit daar blastschade veroorzaakt.
* Het lijkt verder niet waarschijnlijk, dat op dergelijke schaal in dit gebied Duitse vernielingen zijn aangericht.
Denkbaar is op zich wel, dat in de twee genoemde gebieden verdwaalde Nederlandse bommen of granaten vielen. De gevechtsverslagen zijn zeker niet compleet. Er werd vaak later nog een verslag uit het geheugen opgemaakt. Doelen en resultaten zijn moeilijk vast te stellen. Ze werden in de rapporten doorgaans maar zeer vaag aangegeven.
Vielen oorlogsschades buiten het centraal stadsgebied toch al minder op, of zijn ze door latere ingrijpende gebeurtenissen uit de herinnering weggezakt ?
Enkele latere voorvallen bleven wel in het geheugen gegrift. De val van een V1 (?), of ander zwaar projectiel, op het Rode Dorp in maart 1943. De geallieerde bommen die, in september een jaar later, onbedoeld vielen op de Villawijk. En de zware beschietingen vanuit de Betuwe tot aan de bevrijding.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
Reactie