dinsdag 26 mei 2009

Plaatsen

Het is niet mogelijk, om van dag tot dag de plaatsen aan te geven van de Duitse staven en gevechtsposten. Zelfs niet, als we ons beperken tot die van ID 207 bij Wageningen. Dat is niet eens een kwestie van veel uitzoekwerk (door het grote aantal posten en de verplaatsingen), maar van ontbrekende gegevens.
In de kop van de meldingen en bevelen staat meestal alleen het soort kwartier, de datum, en de plaatsnaam.
Soms volgt in de tekst nog wel een nadere plaatsaanduiding voor één of meer eenheden. Bijna altijd blijven ook die erg vaag. Typische meldingen zijn "O van Wageningen", of "2 km W van de Westingang van Wageningen".
De KTB's vertonen hetzelfde beeld.

Tot afdelingsniveau en op plaatsnaam zijn de meeste locaties nog te achterhalen, zoals de volgende tabel laat zien. Tussenstations binnen de dag zijn hierbij weggelaten. Waar nodig zijn de grotere eenheden uitgesplitst.

Nadere bestudering laat twee lijnen zien. Een logistieke, en een tactische.
Eenheden volgden elkaar blijkbaar op in hun kwartieren. IR 368 ging op 12 mei van Oosterbeek naar De Klomp. IR 374 uit Arnhem kwam hiervoor in de plaats. Op dezelfde dag ging IR 322 (Divisiereserve) van Bennekom/ Kortenburg, op mars naar Wageningen (gereed voor inzet). III/IR 368 kwam toen uit Ede (reserve), naar Bennekom (reserve).
Verder is te zien, dat pas later diep uit de reserves werd geput. Reden was, dat de Nederlandse gevechtskracht in het begin sterk werd onderschat. Ook raakten natuurlijk de vooruitgeschoven eenheden het eerst in gevecht.
Bij het gevecht om de Voorposten werden maar twee bataljons
(I/SS "DF", en III/SS "DF") in eerste lijn ingezet. Op 14 mei naast alle drie de bataljons SS "DF" richting Veenendaal, bovendien nog IR 322 (min I) richting Rhenen. Ook moest op 12 mei nog meer en zwaardere artillerie worden aangetrokken, om een doorbraak te forceren bij het Hoornwerk.
Uiteindelijk werd bijna alles ingezet. In de order voor 14 mei
[NIMH Coll. 401, Inv. Nr 1302], werd bovendien opgedragen, hierbij tot het uiterste te gaan. Bevolen werd tot "Rastlose Verfolgung, unter Ausnützung der letzte Marschfähigkeit von Mann und Pferd".
Er werden achtervolgingsgroepen gevormd, uit eenheden die toevallig bij elkaar waren. Het is daardoor erg moeilijk, voor 14 en 15 mei een helder beeld van de verplaatsingen te krijgen.

Duidelijk is, dat de plaats van een staf of gevechtspost meestal maar vaag werd aangegeven.
Op die regel zijn er toch wel uitzonderingen. Ook is de plaats soms nog nader te bepalen, uit elders aangetroffen gegevens.
Voorbeelden zijn:

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Reactie