Nieuwe gegevens

Het is al weer maanden geleden, dat deze blog door mij werd aangevuld. Er waren ook nauwelijks nieuwe gegevens. Een geplaatste oproep in het blad van de Wageningse Historische Vereniging heeft niets opgeleverd. Dat was teleurstellend, maar op zich wel begrijpelijk. Want er zijn weinig of geen ooggetuigen meer in leven. Daarnaast zijn herinneringen van zo lang geleden niet altijd (meer) betrouwbaar. Dat merk ik ook bij mezelf, als ik naar iets uit mijn jeugd (of zelfs maar van een jaar of vijf geleden) terugdenk. Eigen waarnemingen worden dan door later verworven kennis gekleurd en soms flink vertekend.

Een nog onbewerkt pakket van informatie vormen de gegevens van waarnemers van 8 RA.
Hiervan zijn twee registers bewaard. Waarnemingen zijn opgetekend uit in hoofdzaak vier plaatsen, waarvan de coördinaten goed bekend zijn. Per waarnemingspost (wp):

(1) Wp Levendaal (LD), afdelings-wp I-8 RA, (168,62-441,32)
(2) Wp Dierenpark (DP), wp II-19 RA, en 2-III-8 RA, (169,10-441,30)
(3) Wp Groene Bank (GB), afdelings-wp III-8 RA, (167,77-442,34)
(4) Wp Oude Veenendaalsche Weg (O.113), batterij-wp 3-III-8 RA, (167,18-442,65)

De opgegeven coördinaten zijn door mij voor een deel omgerekend uit coördinaten in het oude kaartbladensysteem (Bonne-stelsel). De gegevens komen uit betrouwbaar te achten bronnen. Onder meer het Dagboek van Elt C.W. de Visser, waarnemer bij Staf 8 RA, en het Stellingbericht van Res-kapt J. van 't Land, C-III-8 RA.

In het voorjaar van 2009 en van dit jaar heb ik wat veldwerk verricht, om een indruk te krijgen van het uitzicht uit de genoemde stellingen. Het uitzicht vanuit LD en O.113 is niet meer te reconstrueren, omdat die terreinen nu niet meer toegankelijk zijn, en ook teveel afgeschermd door voorliggende begroeiing. Het uitzicht uit DP heb ik nog niet bekeken. Met het (reconstrueren van het) uitzicht vanuit GB had ik al moeite genoeg.

De foto die naast deze blog staat geeft het uitzicht vanaf de Bergweg, hoek Beukenlaan. Een paar honderd meter O, en wat verder Z, dan O. 113 en GB. Dat zal goed vergelijkbaar zijn met het uitzicht dat men van daaruit had. Die foto volgt hier nogmaals.



Bedacht moet worden, dat de waarnemingsposten vanuit een verhoogde plek (vaak een hokje in een stevige beuk) de vallei tussen Utrechtse Heuvelrug en Wageningse Berg inkeken. Achterveld en Wageningen waren kleinere kernen. Maar het omliggend terrein was vroeger veel bedekter. Er waren rietpercelen, bosjes voor het kaphout, hoogstamboomgaarden, en, langs de meeste opritten en wegen, bomenlanen. Daar zijn nog wel mooie restanten van te bewonderen.

Vanuit het veld bij de Haarweg valt van het niveauverschil richting Wageningse Berg, door het geleidelijk oplopend terrein en nieuwe voorliggende bebouwing, niets (meer) te zien. Richting Utrechtse Heuvelrug (Grebbeberg, Rhenen) wel. Zie de beide volgende panoramafoto's.